Lamsoren

Vandaag was een dag met een Arnemuids tintje. (Alweer, zul je denken!) Kijk maar mee:

Zoals ik gisteren al vertelde was er vandaag een actiedag van de Hervormde kerk op de Markt. Voor de gelegenheid trok mijn moeder vandaag onze klederdracht aan en pelde garnalen met Jannie en Tonny voor het goede doel. 40 kilo garnalen met zijn drieën!

Ze pelden op volle toeren en konden de vraag nauwelijks aan. Op diezelfde plek kocht ik lekkere kibbeling (is allang op!) èn een zak lamsoren, die gaan we zo verorberen bij het avondeten.

Vroeger gingen vrouwen uit Arnemuiden naar de schorren waar ze lamsoren en zeekraal sneden om die te verkopen als aanvulling op hun karige inkomen. Sinds de afsluiting van het Veerse gat in 1960/1961 zijn er geen schorren meer, en zeekraal en lamsoren zijn tegenwoordig beschermd (het komt nu vaak uit Frankrijk).

Zo zag dit er vroeger uit:

(de foto's zijn uit de beeldbank van de Historische Vereniging Arnemuiden)

Je kunt je wel voorstellen dat dit een heel zwaar werk was: het meeste bukkend in de modder en slik, op de open schorren in weer en wind. De vrouwen op de foto's dragen dan ook labedissen.Dit zijn "losse" gebreide of gehaakte mouwen (want onze klederdracht kent alleen korte mouwen - zomer en winter). Leuk om te weten waar labedissen oorspronkelijk vandaan kwamen: (van de website van het Zeeuws museum)

Labedissen 

Kleding voor de onderarm, oorspronkelijk gemaakt van rijkelijk versierd zeemleer of zijde. Verzonnen in Parijs en ultrahip in de 18e eeuw. In de Zeeuwse streekdracht geadopteerd om de armen te bedekken in de kerk. Genoemd naar de strengste tegenstander van blote vrouwenarmen, dominee Jean Labedis.

Nadat ik het goede doel flink had gespekt ben teruggegaan naar mijn winkeltje. Maar aan het einde van de morgen hebben we bezoek gehad van een professionele fotograaf die graag wat vrouwen op de foto wilde zetten in klederdracht (hierover horen jullie beslist later meer!). Dus deze 3 schonen speelden voor fotomodellen, is dat niet leuk?

Nou, om aan dit Arnemuidse logje toch nog een handwerk-ideetje te koppelen laat ik nog een keer de labedissen zien die in ons museum zijn te vinden. Er zijn natuurlijk nogal veel varianten van (net als van de gehaakte èvendoekjes en netjes), maar van deze maakten we een patroon:

▼

▼

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

º

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

º

I

º

I

º

I

I

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

◄ ◄

º

I

º

I

º

I

I

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

º

I

º

I

º

I

I

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

◄

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

º

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

º

I

º

I

º

I

I

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

º

I

I

I

I

I

º

I

º

I

º

I

º

I

◄

(Met dank aan het Museum Arnemuiden – “ 'Uusje van Eine”  waar we de foto's mochten nemen.)

De labedisse wordt in rondjes gehaakt.

Er zijn op dit moment geen geschreven patronen verkrijgbaar, het is goed mogelijk dat de patronen vroeger gewoon afgeteld en overgenomen werden.

Het is dus ook niet mogelijk een algemeen “fits all” patroon aan te geven en blijft het noodzakelijk met behulp van een proeflapje, meetlint en wat rekenwerk de nodige steken op te zetten.

Tussen de rapporten van het patroon kunnen altijd nog extra toeren (zie dubbele pijl) en extra “hokjes” ingewerkt worden.

De gebruikte steken zijn lossen ( º),  stokjes ( I ) en vasten (lijkt op het filethaken).

Bij de pols werden aan het einde ca. 10 toeren vasten gehaakt en met een kantrandje van stokjes afgewerkt.  Met behulp van een veter werd de labedisse aan de bovenarm vastgezet.